Tez nasıl yazılır? diye başlık atılan her konu, lisans ve lisans üstü öğrencilerinin çalışmaya başlamadan önce ilk akıllarına gelen husustur. Öncelikle tez çalışmasının ne olduğunu ve niçin hazırlandığını ele almak gerekir. Bir akademik programı tamamlamak için hazırlanan ve bilimsel verilerle desteklenen araştırmalara Literatürde “Tez” denilmektedir. Daha geniş bir ifadeyle tez çalışmaları için akademik kaliteye sahip uzun makaleler diyebiliriz. Detaylı kaynak taramaları ve uzun araştırma süresi, tez çalışmalarının sahip olduğu bilimsel değere işaret eder. Özellikle bitirme tezi, yüksek lisans tezi ve doktora tez çalışmaları için gereken araştırma süreleri ile seçilen konuların önemi, ilgili tezin yazım sürecini belirlemektedir. Konunun içeriğine göre yazım süreci haftalar ya da aylar sürebilir.

Üniversite öğrenim süresi içinde bulunan öğrenciler, lisans eğitimlerini iyi bir tez araştırması ile tamamlarsalar bu çalışmanın onlar için önemli bir akademik referans olacağını söyleyebiliriz. Alanıyla ilgili etkili bir araştırma yaparak, detaylı literatür taraması ve güçlü bir anlatım dili ile yazılan tez çalışması hem sosyokültürel hayatta hem de iş hayatında, bu çalışmayı tamamlayan öğrenci için ciddi referans olacaktır. Yüksek lisans eğitimi için gerekli olan bitirme çalışmalarında konusunu belirleyen her öğrenci ilk olarak tez nasıl yazılır sorusu ile çalışmaya başlar. Bilimsel verilerle desteklenmiş ve akademik niteliği güçlü her tez çalışması, öğrencilerin araştırma ve düşünme becerilerini yükselttiği için sonraki aşamalarda yapılabilecek doktora ve akademik makale çalışmalarından daha iyi sonuçlar elde edilmesi beklenir.

Tez yazımına başlarken tezin araştırma süreci ve alt yapı hazırlığı, yazılacak tezin akademik çerçevesine göre farklılık gösterilir. Doktora ve Yüksek Lisans tez hazırlama süreçleri genel olarak altı ay ile bir yıl arasıdır. Özellikle doktora ekseninde düşünürsek çalışmayı tamamlama süresi 5 yıla kadar uzayabilmektedir. Üniversite öğretiminin ve akademik yaşamın en önemli aşaması şüphesiz tez hazırlama çalışmasıdır. Tez konusunu belirleyen ve çalışmaya başlayacak olan her öğrenci dilerse profesyonel destek alarak çalışmasının niteliğini daha da kuvvetlendirebilir.

Danışan ve farklı tecrübelere başvuran her tez hazırlama adayının elde edeceği sonuç mutlaka daha verimli olacaktır. Tez öğrencisi hazırlık sürecinde mutlaka Tez danışmanı ile istişare etmeli ve araştırma yöntemini mümkün olduğu kadar geniş tutmalıdır. Titiz ve detaylı biçimde ilerleyen tez yazım süreci, istenen tez çalışmasının ortaya çıkmasında belirleyici faktördür. Alanında yeterli uzmanlığa sahip olan tez danışmanları ile fikir alışverişi yapılabilir ilgili konu hakkında daha önce hazırlanmış tez çalışmaları incelenirse, yol haritası ortaya çıkacaktır. İyi hazırlanmış ve beğeni kazanmış bir tez, onu hazırlayan öğrenci için akademik bir madalyadır.

Tez Nasıl Yazılmalıdır?

Tez nasıl yazılmalıdır? Konusuna devam ederken iyi bir tez sürecinin kaynakça ve literatür taraması ile devam etmesi gerektiğini vurgulamak gerekir. Tez hazırlamaya başlarken önceliğimiz ne olmalıdır ve nasıl ilerlenmelidir? Soruları mutlaka netleştirilmeli ve çalışmaya belirlenmiş hazırlık düzeninde devam edilmelidir. Lisans veya lisansüstü tez hazırlık süreçlerinde çalışma konusunu belirlemek oldukça önem taşır, çünkü sonrasında konu değiştirme mümkün olmadığı için konu başlığı çok iyi düşünülmelidir. Şayet öğrenci, hiçbir bilgisinin olmadığı bir alan içinden konu seçmişse; verilen süre zarfında çalışmayı tamamlamakta oldukça zorlanacaktır. Bu duruma işaret eden bir tez çalışması varsa ilgili öğrencinin profesyonel danışmanlık hizmeti alması yerinde bir karar olabilir. Böylelikle tez hazırlama sırasındaki tüm kuralları da hızla öğrenir, çalışmayı da istenen süre zarfında başarıyla teslim etmiş olursunuz.

Tez Yazarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Tez yazarken dikkat edilmesi gereken hususlar, tezin başarıyla tamamlanması için belirlenmiş kriterlerdir.  Üniversite tez takvimi içerisinde alınmış bir çalışmanın zamanında tamamlanarak kabul edilecek bir forma kavuşması, öncelikle öğrencinin sistemli çalışmasına ve araştırma metotlarına uymasına bağlıdır. Özetle “Tez nasıl hazırlanır?” cümlesinin karşılığı, disiplinli çalışma ve detaylı araştırma modeli uygulamaktır. Tez yazımının istenen sürede ve kabul görecek nitelikte olması için sahip olması gereken kriterler şöyle sıralanabilir:

• Tez konusu öğrencinin ilgi alanından olmalıdır.
• Seçilen konu mutlaka anlatım dağınıklığı olmaması için belirli bir çerçevede sınırlandırılmalıdır.
• Tez hazırlanırken yalnızca bilimsel analizler ve araştırma teknikleri kullanılmalıdır.
• Konuyla ilgili önceden yayınlanmış makaleler, kaynaklar ve bilimsel yazılar incelenmeli ve yazım sürecinde değerlendirilmelidir.
• Çalışmayı destekleyici nitelikte olan argümanlardan ve araştırma sonuçlarından yararlanmak gerekir.
• Tez çalışmasındaki metinlerin cümle yapıları ve çalışmanın yazım dili, gramer kurallarına uygun olmalıdır.
• Tezin yazım dili akademik çerçeveye oturmalıdır. Günlük konuşma dili ile tez yazımı yapılamaz.
• Lisans tezi hazırlama tamamlanırken çalışma, kapak sayfasından sonuç bölümüne kadar yazım kılavuzuna uygun olarak ilerlemedir.
• Makalenin, konuya uygun grafik ve tablolarla desteklenmesi, çalışmayı daha anlaşılır hale getirir.
• Yazı dizilimi için genel olarak verilen ölçü, 1,5 veya 2 satır aralık boşluğudur. Dipnot yazım ölçüleri içinde 10 punto oranı kullanılır.
• Metnin genelinde Times New Roman stili kullanılır. Yazım ölçüsü ise 12 puntodur. Eğer yazım stili için Arial formatı seçilmişse ölçü 11 punto olarak uygulanır.
• Hazırlanan tez çalışmasının sayfaları, ciltlenme aşaması da düşünülerek, yan taraftan 4 cm, alt ve üst bölümlerden de 2,5 cm boşluk bırakılmış şekilde düzenlenmelidir.

Tez nasıl yazılır konusunu aydınlatmak için verilen bu bilgiler doğrultusunda ilerlenirse, çalışma sorunsuz olarak tamamlanacaktır.

Tez Hangi Bölümlerden Oluşur?

Tez hangi bölümlerden oluşur? Cümlesi, tez yazımının başlangıç aşamasında, en sık tekrarlanan sorudur. Tez çalışması akademik düzene göre 5 ana bölüme ayrılır. Bu bölümlerin neler olduğunu inceledikten sonra tez yazım kılavuzunu çok daha rahat uygulayabilirsiniz.

• Giriş Bölümü: Bu bölümde çalışmanın konusu, araştırmada değinilen noktalar ve sonuca ulaşmada takip edilecek metodun ne olacağı açıklanır.
• Literatür Taraması: Tezi biçimlendiren ve zenginleştiren aşamadır. Çalışmanızla ilgili olan araştırma makalelerini ve tez sürecinde hangi bilimsel makalelerin okunduğunu belirtir.

• Metodoloji: Tez yazım aşamasında hangi verilerden istifade edildiğini açıklayan bölümdür.
• Sonuç: Bu bölümde araştırmada elde edilen tüm bulgular sıralanır.
• Tartışma ve Sonuç: Çalışmanın nedenini ve nasıl sürdüğünü, araştırma sonuçları ile birlikte ele alan bölümdür. Bu bölüm çerçevesinde ele alınan sonuç, karşı tarafa özet olarak sunulabilir.

Tez İçeriği Nelerden Oluşur?

Tez İçeriği Nelerden Oluşur? Sorusu, yine çalışmaya başlayacak öğrencilerin sıklıkla araştırdığı konular arasındadır. Çalışmada ayrıntıların önemli olduğunu unutmamak gerekir. hiçbir bilgi ve belge atlanmadan hazırlanan tez çalışması en ideal çalışmadır.. “Tez nasıl yazılır?”  Konusuna ilave olarak verilebilecek cevap, tez içeriğinin nelerden oluştuğu bilgisidir.

Kapak bölümüne ve ilk sayfaya çalışmayı yapan öğrencinin adı ile birlikte tarih, tezin sunulacağı kurumun adı ve tez danışmanların ismi yazılır. Ayrıca tez konusunun başlık cümlesi de projenin kapağına yazılmalıdır. Sonra önsöz bölümü yazılır ve dosyaya eklenir.

• Önsöz yazısının 200 ile 400 kelime arasında olması yeterlidir.
• İçindekiler ve tablolar listesi sıra atlamadan dikkatlice yazılır.
• Rakamlar listesi sonraki sayfaya eklenir.
• Yazının tamamı, giriş, bölümler ve sonuç olarak 3 ana bölümde hazırlanır.
• Teşekkür aşamasında da çalışmaya yardımcı olan kişiler, isim ve unvanları anılarak kısa bir teşekkür yazısıyla anılır.
• Referans alınan çalışmalar dipnot olarak eklenir.
• Onay formunun da eklenmesinden sonra tamamlanan tez çalışması, ilgili öğretim kurumuna teslim edilebilir.

Tez Yazım Süreci Nasıl Tamamlanır?

Tüm tez yazma süreçleri mutlaka genel bir konu araştırması yapıldıktan sonra başlamalıdır. Çalışmanın ulaşabileceği sonuçları ve ilgili kaynakların varlığı detaylandırılmalı ve araştırmanın başarıya ulaşma oranı değerlendirilmelidir. Bu ön çalışma, tez yazımına başlamadan önce projenin başarıya ulaşıp ulaşmayacağı noktasında bir analiz yapabilmeyi mümkün kılacaktır. Doğru planlama, sıkça tekrar, yazı ve imla düzeltme adımları tez hazırlama sürecinin en önemli aşamalarıdır. Özellikle yazım sürecinde çok dikkatli olunmalı bitirilen bölümler tekrar okunarak anlam ve dil bütünlüğü kontrol edilmelidir, böylelikle çalışma içinde yapılan yazım ve imla hataları en aza düşürülmüş olur.

Tez Savunması

Tez savunması için çalışmanın kritik dönemeci diyebiliriz. Tamamlanan proje öncelikle danışmana kontrol ettirilir. Danışmanın onay verdiği çalışma, jüri üyelerine sunabilecek aşamaya gelmiş demektir. Bu süreçte savunmayı yapacak öğrenci tez konusuna hakim olmalı ve savunma süreci içinde nelere dikkat etmesi gerektiğini konunun uzmanlarından öğrenmelidir.  Yüksek lisans derecesi alacaksanız, çalışmanızı mutlaka doğru şekilde savunmalısınız. Tez savunmasını en doğru şekilde yapmak için çalışma konusu hakkında detaylı okumalar yapmak yararlı olacaktır. Ayrıca tez çalışması tamamlandıktan sonra tez komitesiyle görüşerek ön bilgi almak da savunmanın başarılı geçmesine yardımcı olabilir.